پیش بینی استرس تحصیلی بر اساس مولفه های ذهن آگاهی با واسطه گری خودکارآمدی تحصیلی در دانشجویان

پژوهش حاضر به پیش بینی استرس تحصیلی بر اساس مولفه های ذهن آگاهی با واسطه گری خودکارآمدی تحصیلی پرداخته است. شرکت کنندگان در پژوهش 300 دانشجوی دختر و پسر مقطع کارشناسی دانشگاه شهید باهنر کرمان بودند که بر اساس روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای تصادفی انتخاب گردیدند. شرکت کنندگان پرسشنامه های پنج مولفه ای ذهن آگاهی (بائر، اسمیت، هاپکینز، کریت میر و تونی، 2006)، استرس تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی (زاژاکووا، لینچ و اسپنشاد، 2005) را تکمیل کردند. پایایی ابزارهای پژوهش به وسیله ی ضریب آلفای کرونباخ و روایی پرسشنامه پنج مولفه ای ذهن آگاهی به وسیله ی تحلیل عاملی و روایی پرسشنامه استرس تحصیلی و خودکارآمدی به وسیله ی محاسبه همبستگی هر سوال با نمره کل تعیین شد. نتایج حاکی از روایی و پایایی قابل قبول آزمون ها بود. برای پاسخگویی به فرضیه ها از روش تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج نشان داد که از بین مولفه های ذهن آگاهی، توصیف و عمل توأم با آگاهی پیش بینی کننده منفی و معنادار استرس تحصیلی هستند. همچنین در این میان خودکارآمدی تحصیلی پیش بینی کننده منفی و معنادار استرس تحصیلی بود. از دیگر مولفه های ذهن آگاهی، توصیف، عمل توأم با آگاهی و عدم واکنش پیش بینی کننده مثبت و معنادار خودکارآمدی بودند. در مجموع یافته های پژوهش نشان داد که خودکارآمدی تحصیلی، واسطه ی کامل مولفه توصیف و عدم واکنش و واسطه ی سهمی مولفه عمل توأم با آگاهی در ذهن آگاهی و استرس تحصیلی می باشد. بر اساس یافته های پژوهش پیشنهاد می شود که کارگاههای آموزش ذهن آگاهی در دانشگاهها برگزار شود و با آموزش تکنیک ها و روش هایی، توانایی توصیف، عدم واکنش و عمل توأم با آگاهی را افزایش داد که در نتیجه آن دقت، تمرکز و قدرت تأمل و تفکر دانشجویان افزایش یابد و به این ترتیب میزان خودکارآمدی و قبول توانایی ها و شایستگی ها ی آنان افزایش یافته و استرس تحصیلی نیز کاهش می یابد. واژگان کلیدی: مولفه های ذهن آگاهی، خودکارآمدی تحصیلی، استرس تحصیلی